خلق دستاوردی عظیم برای اولین بار در ایران «اکتساب دانش فنی و فناوری اکتشاف نفت‌های نامتعارف (شیل‌های نفتی) با اجرای پایلوت آزمایشگاهی و نیمه صنعتی تولید نفت شیل»

به گزارش روابط عمومی مدیریت اکتشاف ؛ بازدید جناب آقای مهندس فکور مدیر محترم اکتشاف شرکت ملی نفت ایران، مدیران محترم و تیم نظارتی مدیریت اکتشاف در پروژۀ شیل نفتی با هدف بررسی آخرین وضعیت دستاوردهای ارزشمند پروژۀ مذکور در روز سه‌شنبه مورخ بیست و پنجم مهر ماه 1402 در محل انستیتو نفت دانشکدۀ فنی دانشگاه تهران انجام شد.

پروژۀ دوم طرح پژوهشی و فناورانۀ انتقال دانش فنی و فناوری اکتشاف نفت‌های نامتعارف (شیل‌های نفتی) به شمارۀ قرارداد 97234 به کارفرمایی مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران و همکاری پردیس دانشکده‌های فنی دانشگاه تهران به عنوان مجری پژوهشی و دانشگاه تالین از کشور اِستونی به عنوان شبکۀ همکار از بیستم شهریور ماه 1398 با پیش‌بینی مدت زمان اولیۀ 48 ماه، آغاز به کار کرد که اکنون با الحاقیۀ افزایش زمانی به مدت 9 ماه، در مراحل پایانی خود قرار گرفته است.

از اهداف اصلی و کلان این پروژه می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:

• تعیین خصوصیات حرارتی و ژئوشیمیایی و میزان نفت‌دهی شیل­های نفتی؛

• تعیین کیفیت و خصوصیات فیزیکوشیمیایی نفت-شیل استحصالی از شیل نفتی؛

• ارائه کارآمدترین فناوری به منظور دستیابی به حداکثر ظرفیت نفت‌دهی شیل نفتی؛

• ارزیابی توان نفت‌دهی شیل قالی­کوه به منظور دستیابی به سوخت‌های مایع و ترکیبات ویژۀ شیمیایی؛

• ارائه کارآمدترین ساز وکار و فناوری برای دستیابی به نفت-شیل با بالاترین کیفیت؛

• طراحی و ساخت اولین سامانۀ پایلوت آزمایشگاهی تولید اکتشافی نفت-شیل در ایران؛

• پایه­گذاری و رسیدن به فناوری لازم برای اجرای فاز صنعتی تولید نفت-شیل قالی­کوه.

با توجه به لزوم دستیابی و شناخت رفتار و عملکرد فرآیند “پیرولیز سِمی کُکینگ” که در طی آن تولید حداکثری نفت با کیفیت بالا از ذخایر شیل نفتی قالی کوه به دست می‌آید، در یک پایلوت آزمایشگاهی و نیمه صنعتی طراحی و ساخته شد. در این فناوری از حامل گرمای جامد و حامل گرمای گاز برای گرم کردن بستر دوار، و همچنین حامل گرمای گاز برای گرم کردن و خشک کن استفاده خواهد شد. در این بخش به گونه‌ای گرما‌دهی انجام خواهد شد تا هیدروکربن‌های آزاد و سبک نمونه که همراه گاز از خشک کُن خارج خواهند شد، کُندانس و بازیافت شوند. با توجه به جدید بودن برخی عملکردها، فناوری مورد نظر در ایران و دنیا معرفی و ثبت اختراع خواهد شد.

از مهمترین دستاوردها و محصولات فناورانۀ این پروژه برای کشور می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:

• دستیابی به دانش فنی و بومی‌سازی فناوری مورد نیاز جهت تعیین حداکثری نفت‌دهی؛

• دستیابی به فناوری تولید کیفی نفت‌های غیرمتعارف و سوخت‌های استراتژیک؛

• توسعۀ دانش فنی و طرح‌های فناورانۀ سامانۀ پایلوت به منظور ارائه برنامۀ بِهسازی میزان نفت‌دهی با استفاده از روش‌های مختلف و بررسی نانو دما، زمان و اندازۀ ذرات؛

• سامانۀ پایلوت آزمایشگاهی و نیمه صنعتی تولید اکتشافی نفت غیرمتعارف در ایران به منظور اطمینان از جنبه‌های فنی و اقتصادی فرآیند تولید اکتشافی نفت غیرمتعارف و نمایش قابلیت بهره‌برداری از مخازن غیرمتعارف در مقیاس آزمایشگاهی و نیمه‌صنعتی (دستاورد ملموس فیزیکی و فناورانۀ پروژه).