ورود ایران به بازار شیل‌های نفتی جهان، برای اولین بار در دولت سیزدهم

مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ایران جناب آقای دکتر مهدی فکور روز پنج‌شنبه مورخ ۱۸ آبان‌ماه ۱۴۰۲ بهمراه جناب آقای فرهاد زیویار استاندار لرستان و جمعی از معاونین، رؤسا و کارشناسان مدیریت اکتشاف از میدان‌ نفتی منطقه‌ی قالی‌کوه از توابع شهرستان الیگودرز استان لرستان بازدید بعمل آوردند و در خصوص تسریع برنامه‌های تحقیقاتی و عملیاتی و همچنین تسهیل در استحصال نفت در این منطقه به گفتگو پرداختند.

به گزارش روابط عمومی مدیریت اکتشاف؛ دکتر مهدی فکور روز پنجشنبه در بازدید از میدان نفتی قالی کوه از توابع شهرستان الیگودرز در جمع خبرنگاران ضمن اشاره به این نکته که ورود ایران به بازارهای شیل نفتی برای اولین بار در دولت سیزدهم ممکن شده است، بیان کرد: تلاش‌ها از ۱۵ سال پیش شروع شد، اما این اتفاق در دولت سیزدهم به ثمر نشست، چراکه تلاش زیادی برای این امر صورت گرفت تا کارخانه نیمه صنعتی آنرا که قبلا نداشتیم، ساخته شود. ۱۵ سال کار مطالعاتی و میدانی در این منطقه از شهرستان الیگودرز صورت گرفته و در طول این سال‌ها اکیپ‌های مختلف صحرانوردی در این منطقه حضور یافته‌اند و نمونه برداری و آزمایشات لازم را انجام داده‌اند تا بحمدالله این میدان رو زمینی به قابلیت برداشت دست پیدا کند.

مدیر اکتشاف با بیان این نکته که شیل‌های نفتی به ۲ گونه هستند، یادآور شد: یک گونه از این شیل‌های نفتی زیرزمینی هستند و برای بهره‌برداری باید تا اعماق هزار و ۲ هزار متری زمین چاه حفر شود که این روش منتج به استحصال نفت با هزینه‌های بسیار زیاد می‌شود و باید نفت استحصال شده، چیزی در حدود  ۳۰ تا ۴۰ دلار ارزش افزوده به همراه داشته باشد تا استخراج آن اقتصادی باشد، اما بحمدالله خداوند این نعمت را روی زمین در این منطقه برای استخراج در اختیار ما گذاشته است.

فکور با اشاره به کیفیت شیل‌های قالی کوه نسبت به شیل‌های آمریکا و دیگر کشورهایی صاحب این فناوری، اضافه کرد: خوشبختانه بررسی های میدانی و کارهای آزمایشگاهی با مشارکت انستیتوی نفت تهران به اتمام رسیده و همچنین نمونه آزمایشگاهی آن موفقیت آمیز و روش آن یافت شده که نمونه نیمه صنعتی این شیل نفتی در ابعاد ۱۰ کیلو به صورت پیوسته، نفت و میعانات نفتی و گاز به همراه داشته است.

وی ادامه داد: در شهرهایی همچون اهواز باید تا عمق ۲ هزار و ۵۰۰ متر حفاری کنیم تا به نفت برسیم در حالیکه در این منطقه از قالیکوه شهرستان الیگودرز همین نفت بر روی زمین قرار دارد.

مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ایران با اشاره به ۲ روش برداشت نفت در این منطقه تصریح کرد: یکی از روش‌های برداشت، معدنی است که باید از معادن روی زمین برداشت شود و همچنین روش دیگر به صورت صنعتی است و در فرآیندهای نفتی انجام می‌شود. شایان ذکر است که کارشناسان مدیریت اکتشاف و انستیتوی نفت، روش جدیدی یافته‌اند که قابلیت‌های مضاعفی برای شیل‌های نفتی ایران خواهد داشت که پتانسیل ثبت جهانی نیز دارد.

فکور اضافه کرد: کارخانه نیمه صنعتی این روش ساخته شده و در حال برداشت نفت و میعانات نفت و گاز همراه آن است که از قیمت بسیار بالایی در جهان برخوردار است و همین امر می‌تواند از لحاظ اقتصادی برای کشور مفید واقع شود و همچنین انتظار می رود کشور را از بعد نفت، گاز و میعانات گازی خودکفا کند.

ایشان با تاکید بر این نکته که عیار نفت این منطقه باید برآورد و پس از آن تولید واقعی شروع شود، افزود: امیدواریم طی ۲ تا سه ماه آینده گزارش فنی و اقتصادی آن از طریق انستیتوی نفت دانشگاه تهران تکمیل و اقدامات عملیاتی آغاز شود.

فکور در خصوص تاثیرات این شیل‌های نفتی بر محیط زیست منطقه عنوان کرد: پسماندهای باقیمانده از این شیل‌ها بسیار خالص بوده و سازگار با محیط زیست و زیست‌بوم منطقه خواهد بود و همچنین در صنایع مختلفی مانند صنعت سیمان می‌توان از آن استفاده کرد یا به عنوان خاک به جای اول برگرداند.

وی در خصوص تاثیر مثبت عملیات‌های اکتشافی بر اشتغالزایی در این منطقه عنوان کرد: به صورت مستقیم، غیرمستقیم و سه شیفته پیش بینی می‌شود حدود سه هزار نفر مشغول به کار شوند که بطور قطع اولویت با نیروهای بومی منطقه خواهد بود.

در جریان این بازدید نیز فرهاد زیویار استاندار لرستان اظهار کرد: ذخایر نفتی در این منطقه از قبل وجود داشته است اما کارشناسان، محققان و مدیران باتجربه وزارت نفت و مدیریت اکتشاف از تجربیات مختلف استفاده کردند تا منتج به برداشت از ذخایر این شیل‌های نفتی که غنی ترین شیل‌های دنیا محسوب می شوند، شود.                      خوشبختانه اکنون در مرحله ای قرار گرفته‌ایم که بتوانیم با سرمایه گذاری و استقرار کارخانه توسط شرکت شهرک‌های صنعتی، استحصال نفت را آغاز کنیم.

گفتنی است نفت شیل با نام لاتین shale oil نوعی نفت نامتعارف می باشد که از کیفیت بالایی در میان سایر نفت ها برخوردار است، نفت شیل از سنگ‌های نفت‌زا و یا شیل نفتی با استفاده از روش های گوناگون بدست می آید. این نوع نفت می‌تواند به صورت مستقیم و خالص، به عنوان سوخت مورد استفاده قرار بگیرد، ضمن اینکه می‌توان اصلاحاتی بر روی آن انجام و ناخالصی‌های آن همچون گوگرد و یا نیتروژن را حذف و مقادیری از هیدروژن را به آن افزود و به عنوان ماده اولیه، در امور گوناگون استفاده کرد.