مدیر پروژه حفاری ارتاداغ 3 گزارش داد:

عملیات لایه شکافی پروپانتی یا هیدرولیکی برای اولین بار در مدیریت اکتشاف

حسین حاجی عبدالحمید مدیر پروژه حفاری اورتاداغ 3 در گفت­وگو با خبرنگار روابط عمومی مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران گفت: 30 سال سابقه کار در اداره حفاری و اداره مهندسی نفت دارم و حدود یک سال است که مسئولیت پروژه چاه حفاری اورتاداغ3 به من واگذار شده است.

وی در رابطه با این پروژه عنوان کرد: ساختمان اورتاداغ در حوضه رسوبی مغان و در 45 کیلومتری جنوب شهر  مرزی پارس آباد قرار گرفته است، حوضه رسوبی مغان به واسطه آثار هیدروکربوری سطحی بصورت چشمه­های نفتی و همچنین حضور نفت در افق­های اجاق قشلالق و زیور، دارای پتانسیل­ حوضه نفتی شناخته شده­است، در حوضه رسوبی مغان در جنوب و شمال گسل اصلاندوز 8 حلقه چاه در 6 ساختمان در دهه 1340 یعنی حدود 55 سال گذشته حفاری شدند.

وی ادامه داد: چاه اورتاداغ 3 در نزدیکی قله ساختمان اورتاداغ در 300 متری شمال غرب چاه اورتاداغ2 قرار گرفته است، نقطه گذاری چاه اورتاداغ3 در تاریخ 1/3/1399 و ساخت جاده و سلر از مرداد 1399 تا اواسط فروردین 1400 انجام شد و در اردیبهشت و خرداد همان سال عملیات جابجایی دکل صورت گرفت و در تاریخ 19/4/1400 عملیات حفاری چاه اورتاداغ3 بعد از بیش از 50 سال به عنوان اولین چاه در حوضه رسوبی مغان آغاز شد.

وی افزود: در حال حاضر در موقعیت حفاری چاه اورتاداغ 3 پس از نصب جداری 20 اینچ در عمق 249 متری و در حال ادامه حفاری در عمق 1050 متری و در قاعده رسوبات تورتونین و در آستانه­ی ورود به افق زیور بالا هستیم.

باتوجه به افت فشاری که در جریان تولید نفت در افق­های اجاق قشلاق و زیور در ساختمان­های اورتاداغ و قیردره گزارش شد، ما در چاه اورتاداغ3 برنامه لایه شکافی پروپانتی را در دستور کار داریم و این فرایند در حال حاضر در اداره مهندسی نفت در مرحله­ی اخذ مشاور و تهیه­ی شرح کار و انجام مناقصه است البته ناگفته نماند که آزمایش­هایی که قبلا در این ساختمان و در این افق­ها انجام شده داراری مشکلاتی است زیرا در آزمایش افق­ها از مکانیزم ابزار آزمایش ساق مته مکانیکی استفاده شده که این ابزار با توجه به اینکه دارای رزولوشن پایینی در ثبت اطلاعات دمایی و فشاری است و اطلاعات ترانزینت دمایی و فشاری دقیقی به ما نمی­دهد بنابراین ما تحلیل دقیقی از آنالیز اطلاعات اخذ شده نداریم، همچنین در عملیات تحریک و انگیزش چاه که قبلا در این ساختمان انجام شده است با توجه به اینکه جنس سازندهای هدف عمدتا ماسه سنگ هستند و لزوم استفاده از ماداسید(Mud Acid)   در عملیات انگیزش چاه اکیدا توصیه می­شود، ولی قبلا از ماداسید استفاده نشده است،مشکل دیگری که در گزارش­ها دیده شده است این است که از تراکم­ پایین مشبک کاری استفاده شده است چیزی در حدود 2SPF که بسیار پایین است. بنابراین در برنامه پیش بینی مهندسی نفت قرار شد در چاه اورتاداغ3 آزمایش­هایی را در نظر بگیریم که در افق­ها و اعماق مختلف با ابزار بروز FBDST انجام می­شود. این ابزار دارای قابلیت اخذ اطلاعات دمایی و فشاری با رزولوشن بسیار بالاست و ما اطلاعات ترانزینت دما و فشاری بسیار دقیقی کسب خواهیم کرد و بر روی آن­ها تحلیل و آنالیز انجام خواهد شد و به مدل واقع­گرایانه تری از افق­های مخزنی خواهیم رسید، همچنین اطلاعات دینامیک و استاتیک که از خروجی این آزمایش­ها کسب خواهد شد به ما در برنامه ریزی و طراحی دقیق­تر برنامه لایه شکافی هیدرولیکی کمک می­کند.

حسین حاجی عبدالحمید گفت: عملیات لایه شکافی پروپانتی یا هیدرولیکی در مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران فاقد تجربه است و چنانچه ما بتوانیم در این فرایند در پروژه حفاری اورتاداغ3 موفقیتی را کسب کنیم قطعا از این تجربه می­توان در ساختمان­های مشابه از جمله افق کشف افرود در خانگیران یا افق خلیج در دشت آبادان  که آنجا هم با مشکل افت فشار و گاهی تراوایی بسیار پایین مواجه بودیم استفاده کنیم. در برنامه پیش بینی نمودارگیری چاه اورتاداغ3 با توجه به محدودیت در نمودارهایی که قبلا در این ساختمان اخذ شده که چه از لحاظ کیفیت برداشت و نیز پیوستگی مشکلاتی را داشتند. ما در نمودارگیری این چاه اخذ لاگ­های صوتی و دانسیتنه از سطح، لاگ­های کامل مخزنی(FULLSET)، لاگ CMR ، لاگ­های تصویری FMI را در برنامه داریم. همچنین 300 متر اخذ مغزه را از افق­های مخزنی را در برنامه داریم که آنالیز و تحلیل خواهند شد و اندازه­گیری و تخمین خواص مکانیکی سازند از آنالیز آن­ها بدست می­آید و فشارهای منفذی تنش برجا و تکتونیک افق­های مورد نظر از آنالیز مغزه­ها کسب خواهدشد و تمامی این اطلاعات در برنامه­ریزی در طراحی و برنامه­ریزی لایه شکافی پروپانتی که در دستور کار است به ما کمک می­کند.

در برنامه پیش بینی حفاری هم از اطلاعات چاه­های مجاور استفاده شده و پنجره گل به دقت محاسبه و طراحی شده است و به همراه بور چارت نهایی در جلسات کمیته طراحی مهندسی بحث و بررسی و مورد تایید قرار گرفته است. شروع حفاری چاه اورتاداغ 3 را برروی رسوبات پریوسن داشتیم و عمق نهایی این چاه در عمق 4280 متری در سازند بازالت پشتاسر است. آخرین جداری این چاه آستری 7 اینچ در عمق 4230 خواهد بود.

با تمامی دغدغه­ها و پیچیدگی­هایی که داشتیم، با همکاری و تعامل عوامل پروژه و ادارات محترم در تهیه برنامه­های پیش بینی این چاه، زمانبندی و بودجه مصوبه تلفیقی نیز رعایت شده­است.